Khu vực miền Nam, từ Khánh Hòa đến Cà Mau, hiện có 21 công ty xổ số kiến thiết (XSKT) truyền thống, với tỷ lệ tiêu thụ vé đạt trên 99%, trong đó 13 công ty đạt 100%. Mỗi tuần, từ Chủ nhật đến thứ Sáu, có 3 công ty mở thưởng mỗi ngày, riêng thứ Bảy có 4 công ty. Mỗi tỉnh phát hành một kỳ/tuần, trừ TP.HCM được phát hành hai kỳ (thứ Hai và thứ Bảy). Các công ty XSKT, đặc biệt ở Đồng bằng sông Cửu Long, đóng góp lớn vào ngân sách địa phương, có nơi chiếm gần 40% tổng thu ngân sách năm 2024, hỗ trợ xây dựng nhiều công trình giáo dục và y tế.
Tác động của cải tổ hành chính đến xổ số kiến thiết
Theo chủ trương sáp nhập tỉnh được thông qua, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long sẽ chứng kiến nhiều thay đổi: Bạc Liêu nhập vào Cà Mau, Long An vào Tây Ninh, Tiền Giang vào Đồng Tháp, An Giang vào Kiên Giang, Sóc Trăng và Hậu Giang vào TP Cần Thơ, Bến Tre và Trà Vinh vào Vĩnh Long. Tuy nhiên, tính đến ngày 21/4/2025, Bộ Tài chính vẫn chưa ban hành hướng dẫn cụ thể về việc tổ chức lại các công ty XSKT sau sáp nhập. Một lãnh đạo công ty XSKT miền Tây chia sẻ: “Chúng tôi rất sốt ruột, chưa biết sắp tới sẽ hoạt động thế nào.”
Đề xuất giữ nguyên công ty XSKT và kỳ phát hành xổ số kiến thiết miền Nam
Nhiều ý kiến từ đại lý và người bán vé số đề xuất giữ nguyên các công ty XSKT và số kỳ phát hành để đảm bảo nguồn thu ngân sách và ổn định thị trường. Một đại lý ở Sóc Trăng cho rằng chỉ cần bỏ chữ “tỉnh” trong tên công ty (ví dụ: từ Công ty XSKT tỉnh Sóc Trăng thành Công ty XSKT Sóc Trăng) và giữ nguyên hoạt động dưới sự quản lý của UBND tỉnh mới. Lý do là thị trường vé số miền Nam đang rất mạnh, nhu cầu tiêu thụ cao, thậm chí không đủ vé để bán. Việc giảm kỳ phát hành hoặc hợp nhất các công ty có thể gây bất bình đẳng, ví dụ TP Cần Thơ (hợp nhất từ Sóc Trăng, Hậu Giang) sẽ được phát hành 3 kỳ/tuần, trong khi các tỉnh khác chỉ 2 kỳ.
Lo ngại của người bán vé số dạo
Người bán vé số dạo, đặc biệt tại các tỉnh miền Tây, lo lắng rằng sáp nhập tỉnh có thể làm giảm số kỳ phát hành, ảnh hưởng đến nguồn cung vé và sinh kế của họ. Ông Quách Văn Tiến, một người bán vé dạo ở TP Cà Mau, bày tỏ: “Chúng tôi mong các công ty XSKT quan tâm hơn đến người bán dạo, từ việc tăng hoa hồng đến hỗ trợ bảo hiểm y tế.” Hiện nay, nhiều người thất nghiệp, kể cả cán bộ về hưu, tham gia bán vé số để kiếm thêm thu nhập, khiến nhu cầu vé tăng cao. Một chủ đại lý tại Cà Mau cho biết: “Vé số bán đắt hơn cả tôm tươi, người mua cả lốc vé, không đủ để bán.”
Dự kiến thảo luận và hướng đi tương lai
Ngày 24/4/2025, Hội đồng XSKT khu vực miền Nam sẽ họp để bàn về vấn đề này, nhưng chưa có thông tin chính thức về phương án cuối cùng. Một số lãnh đạo công ty XSKT dự đoán rằng nếu hợp nhất, trụ sở chính của công ty XSKT mới sẽ đặt tại trung tâm hành chính của tỉnh mới, nhưng việc này cần tính toán kỹ để không ảnh hưởng đến thu ngân sách và hoạt động của đại lý. Trong khi đó, từ ngày 1/6/2025, mỗi công ty XSKT miền Nam sẽ tăng doanh số phát hành lên 140 tỷ đồng/kỳ (tương đương 14 triệu vé), cho thấy nhu cầu tiêu thụ vẫn rất lớn và không gây áp lực cho đại lý hay người bán dạo.
Kết luận: Hướng đến sự cân bằng và hỗ trợ người bán
Việc sáp nhập tỉnh đặt ra bài toán lớn cho các công ty XSKT miền Nam: hợp nhất theo đơn vị hành chính mới hay giữ nguyên số kỳ phát hành để duy trì nguồn thu và ổn định sinh kế cho người bán vé số. Giải pháp giữ nguyên các công ty XSKT với tên gọi điều chỉnh được nhiều người ủng hộ, vừa đảm bảo công bằng giữa các tỉnh, vừa đáp ứng tình cảm của người mua vé như chị Tám Lan, người chỉ mua vé đài Sóc Trăng để ủng hộ quê hương. Trong bối cảnh vé số miền Nam tiêu thụ mạnh, các công ty cần cân nhắc cải thiện chính sách hỗ trợ người bán dạo, từ hoa hồng đến bảo hiểm, để duy trì sự phát triển bền vững của ngành.
Theo: Tuoitre.vn